Uit onderzoek blijkt dat ruim 1,2 miljoen werknemers op dagelijkse basis te maken hebben met pesten, roddelen, (seksuele) intimidatie, discriminatie en bedreiging. Allemaal ongewenste omgangsvormen die kunnen plaatsvinden op elke werkvloer. De gevolgen voor deze werknemers zijn groot, zij kunnen door psychosociale arbeidsbelasting (volledig) uitvallen.

Voormalig Tweede Kamerlid Wim-Jan Renkema is van mening dat vertrouwenspersonen een grote rol kunnen spelen bij het beperken van (de gevolgen van) ongewenste omgangsvormen. Daarom heeft hij een wetsvoorstel ingediend dat werkgevers – kort en goed - verplicht tot het instellen van een dergelijke functionaris.

Voor meer informatie over de inhoud en de status van het wetsvoorstel.

Het is in het belang van werkgever en werknemer dat er een goed opgeleid vertrouwenspersoon beschikbaar is. Het kan escalatie van de situatie, ziekteverzuim en onrust binnen de afdeling of het bedrijf beperken of voorkomen. De vraag is dan nog, willen mensen liever een intern vertrouwenspersoon, of juist liever een externe?

Ik heb hier de afgelopen tijd veel mensen over gesproken en hen hierop bevraagd. Er blijkt geen eenduidig antwoord. Een belangrijke overeenkomst in alle antwoorden is, dat de vertrouwelijkheid, onafhankelijkheid en neutraliteit volledig geborgd moeten zijn. Dat is met een extern vertrouwenspersoon het beste geborgd. Een extern vertrouwenspersoon zal alleen rapporteren over aantallen, maar nooit namen en inhoud opnemen in de rapportage.

Natuurlijk kan het zo zijn dat dat een intern vertrouwenspersoon dezelfde waarborg biedt, maar deze zal eerder de schijn tegen zich krijgen. Vooral in een midden klein bedrijf, waar vaak de HRM-functionaris van de manager tevens vertrouwenspersoon is. Hoe voelt dat als dat zo is en je hebt een conflict met je baas?

Aan de andere kant, de intern vertrouwenspersoon kent het bedrijf vaak beter en heeft meer zicht op de cultuur en hoe de hazen daar lopen. Dat kan helpen in de verwijsfunctie van de vertrouwenspersoon. Met name bij heel grote bedrijven met een pool van vertrouwenspersonen, bestaat de mogelijkheid om iemand in te schakelen die afstand heeft van de betrokkenen.

De meeste mensen die ik gesproken heb, hebben de voorkeur voor een extern vertrouwenspersoon. Er zijn echter ook mensen die juist de voorkeur hebben voor een intern vertrouwenspersoon. Ze praten liever met iemand die ze kennen. Maar zoals gezegd, wordt ook van hen de vertrouwelijkheid, onafhankelijkheid en neutraliteit geëist.

Wat is dan verstandig? Het zou goed zijn als de werkgever de medewerker beide opties biedt. Dat betekent dat je zorgt dat je intern een geschikte medewerker opleidt tot een gecertificeerd vertrouwenspersoon. Daarnaast kun je een contract afsluiten met een extern gecertificeerd vertrouwenspersoon, die inzage krijgt in:

• Hoe het bedrijf georganiseerd is;
• De risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E);
• De klachtenprocedure;
• Mogelijk andere vormen van ondersteuning die binnen het bedrijf georganiseerd is, zoals bedrijfsmaatschappelijk werk, bedrijfsarts, mediators, luisterend oren, enzovoort.

Wilt u meer informatie over hoe ik als extern vertrouwenspersoon uw medewerkers kan ondersteunen in situaties van grensoverschrijdend gedrag en wat ik kan betekenen in analyses en adviezen voor verbeteringen, neem dan contact met me op. Ik kom graag een keer bij u langs.